تفسیر امام حسن عسکری(ع)، از تفسیر روایی امامیه، متعلق به قرن سوم هجری. در این تفسیر برخی آیات تأویل شده و بیشتر تأویل‌ها درباره معجزات پیامبر(ص) و امامان شیعه است. به اسباب نزول آیات کمتر توجه شده، گرچه به مصادیق آیات اشاره شده است و مباحث صرفی و نحوی و بلاغی وجود ندارد. سلسله سند روایت کتاب نشان می‌دهد که نقل این تفسیر در میان محدّثان و فقهای قم در قرن چهارم و پنجم متداول بوده است. متن این تفسیر تا پایان آیه ۲۸۲ سوره بقره موجود است.
این تفسیر با بیان روایاتی راجع به فضائل قرآن و تأویل و آداب قرائت قرآن آغاز شده و با ذکر احادیثی مشتمل بر فضائل اهل بیت(ع)[۱] و مثالب دشمنان اهل بیت(ع)[۲] ادامه یافته است. بحث‌های متعددی نیز درباره سیره نبوی، به خصوص راجع به مناسبات پیامبر اسلام(ص) و یهودیان، مطرح شده است.[۳] در مجموع، در این تفسیر ۳۷۹ حدیث آمده است. بیشتر روایات طولانی و مفصّل است، به طوری که گاه یک روایت چندین صفحه را دربرمی‌گیرد[۴] و به همین جهت، در برخی موارد ساختار روایی از بین رفته است. در برخی روایات نیز آشفتگی وجود دارد.
در این تفسیر برخی آیات تأویل شده و بیشتر تأویل‌ها درباره معجزات پیامبر(ص) و امامان(ع) است.[۵] در این تفسیر به اسباب نزول آیات کمتر توجه شده، گرچه به مصادیق آیات اشاره شده است. مباحث صرفی و نحوی و بلاغی نیز در این تفسیر وجود ندارد.[۶]
تفسیر آیات غالباً با شرح و توضیح مفاهیم آیه آغاز، و پس از آن روایاتی از معصومین(ع) در تفسیر آیات ذکر شده است. در مواردی نیز روایات شأن نزول با بخش تفسیری آیه در هم آمیخته است.[۷] معنای شیعه،[۸] معنای رافضی،[۹] تقیه،[۱۰] فضایل برخی از صحابه از جمله خبّاب بن ارّت و عمار بن یاسر،[۱۱] بخشی از موضوعاتی است که در این تفسیر در حاشیۀ تفسیر آیات ذکر شده‌اند. برخی از نکات تفسیری از جمله تفسیر شجرۀ ممنوعه[۱۲] به شجرۀ علم محمد(ص) و اهل بیت(ع) ایشان[۱۳] از اختصاصات این تفسیر است.
